Urząd Miejski w Woźnikach Biuletyn Informacji Publicznej

Zgodnie z zapisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami każda gmina ma obowiązek prowadzenia Gminnej Ewidencji Zabytków. Obligatoryjnie muszą się w niej znaleźć obiekty już objęte ochroną konserwatorską czy to w postaci wpisu do rejestru zabytków wojewody, czy do wojewódzkiej ewidencji zabytków.

Z terenu naszej gminy w rejestrze zabytków wojewody śląskiego znajdują się następujące obiekty:

1. Kościół św Jakuba Starszego w Lubszy (A/88)

2. Dawna plebania w Lubszy (A/90)

3. Dawna szkoła ludowa w Lubszy (A/89)

4. Kościół ewangelicko – augsburski w Piasku (A/93)

5. Kościół św Katarzyny w Woźnikach (A/98)

6. Kościół św Walentego w Woźnikach (A/99)

7. Układ urbanistyczny miasta Woźniki (A/272)

W wojewódzkiej ewidencji zabytków znalazły się:

1. Pałac w Czarnym Lesie

2. Park przy pałacu w Czarnym Lesie

3. Cmentarz rzymsko – katolicki w Lubszy

4. Plebania przy kościele ewangelicko – augsburskim w Piasku

5. Dawna szkoła ludowa w Piasku

6. Cmentarz ewangelicko – augsburski w Piasku

7. Ratusz w Woźnikach

8. Cmentarz rzymsko – katolicki w Woźnikach

Prócz tego ochronie konserwatorskiej podlegają stanowiska archeologiczne opisane w Archeologicznym Zdjęciu Polski. Są one wpisane również do wojewódzkiej ewidencji zabytków lub rejestru zabytków wojewody śląskiego (grodzisko w Woźnikach A/245). Na terenie gminy znajduje się łącznie 36 stanowisk archeologicznych:

1. Woźniki: grodzisko (AZP 91-48/1/1), grobla (AZP 91-48/2/2), osady (AZP 91-48/3/3 i AZP 91-48/4/4) oraz pojedyncze stanowiska (AZP 91-48/6/5, AZP 91-48/7/6, AZP 91-48/9/7, AZP 91-48/10/8, AZP 91-48/11/9, AZP 91-48/12/10, AZP 91-48/13/11, AZP 91-48/14/12, AZP 91-48/16/22, AZP 91-48/16/1) oraz wyrobisko iłu przy cegielni w Woźnikach zawierające stanowisko paleontologiczne

2. Czarny Las: pojedyncze stanowiska archeologiczne (AZP 91-48/1/16, AZP 91-48/2/17, AZP 91-48/3/15)

3. Kamienica: stanowisko archeologiczne (AZP 90-47/1/2)

4. Kamieńskie Młyny: pojedyncze stanowiska archeologiczne (AZP 90-48/1/1, AZP 90-48/2/2, AZP 90-48/3/3, AZP 90-48/4/4, AZP 90-48/5/5, AZP 90-48/6/6, AZP 90-48/7/7, AZP 90-48/8/8)

5. Ligota Woźnicka: stanowisko archeologiczne (AZP 91-48/3/13)

6. Lubsza: pojedyncze stanowiska archeologiczne (AZP 91-47/2/2, AZP 91-47/3/3, AZP 91-47/4/4, AZP 91-47/5/7)

7. Piasek: cmentarzysko (AZP 91-47/1/6) i osada (AZP 91-47/2/8)

8. Psary: grodzisko (AZP 91-47/1/1) i osada (AZP 91-47/2/5)

Poza wyżej wymienionymi obiektami gmina może we własnej ewidencji zabytków objąć ochroną (po wcześniejszym zinwentaryzowaniu i uzgodnieniu z konserwatorem zabytków) inne obiekty, które posiadają wartość historyczną lub naukową wyższą niż przeciętna i zostały wykonane co najmniej 50 lat temu.

W wyniku przeprowadzonej w okresie sierpnia – października 2012 roku na zlecenie Gminy przez pracownika urzędu ochrony zabytków w Opolu inwentaryzacji, do zapisania w gminnej ewidencji zabytków zakwalifikowano 177 obiektów, które do końca marca były uzgadniane z urzędem ochrony zabytków w Częstochowie. Uzgodniono 134 obiekty (w tym również te wymienione wcześniej, jako zapisane w rejestrach wojewódzkich). Daje to dodatkowo 83 obiekty, które mogą, ze względu na swój stan, pełnione funkcje oraz posiadane walory artystyczne, zostać objęte ochroną konserwatorską.

Obiekty te można podzielić na trzy grupy: obiekty sakralne (które w całości zostaną wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków), obiekty przemysłowe i użyteczności publicznej oraz domy mieszkalne – przy czym o przydzieleniu do poszczególnej grupy decyduje pierwotna funkcja danego obiektu, a nie jego dzisiejsze użytkowanie.

A. Obiekty sakralne

1. Babienica

1. Kaplica św Stanisława (Główna 55)
2. Kapliczka (Lubszecka 15)

2. Dyrdy

1. Kaplica (Piaskowa)

3. Lubsza

1. Brama w zespole kościelnym (Lompy 76)
2. Nowa plebania (Lompy 76)
3. Kapliczka św Jana Nepomucena (Lompy 76)
4. Kapliczka św Floriana (Lompy 48)

4. Mzyki

1. Kapliczka (Słoneczna 42)

5. Pakuły

1. Kapliczka św Jana Nepomucena (w lesie przy ul Wolności)

6. Psary

1. Kapliczka przydrożna (Lompy 9)
2. Kaplica (Powstańców)

7. Śliwa

1. Kapliczka (Śliwa 1)

8. Woźniki

1. Mur kościelny z bramą (Rynek 5)
2. Plebania (Rynek 5)
3. Kapliczka św Jana Nepomucena (Rynek 5)
4. Kapliczka św Floriana (Florianek)
5. Kapliczka NMP (Koziegłowska)
6. Kaplica Góra Oliwna (Krzyżowa/Krakowska)

B. Obiekty przemysłowe i użyteczności publicznej

1. Babienica

1. Obora w zabudowaniach folwarcznych (Lubszecka)
2. Kuźnia w zabudowaniach folwarcznych (Lubszecka)
3. Budynek mieszkalno – gospodarczy w Zdzierałdowcu (Zielona 5)

2. Dąbrowa Mała

1. Dawna szkoła (Dąbrowa 15)

3. Dyrdy

1. Dawna szkoła (Asfaltowa 103)

4. Kamienica

1. Budynek gospodarczy (Częstochowska 1)

5. Kamieńskie Młyny

1. Szkoła (Szkolna 10)
2. Młyn (Szkolna 13)

6. Ligota Woźnicka

1. Karczma (K Miarki 9)
2. Dawna szkoła (K Miarki 54)
3. Kuźnia (Woźnicka 2)

7. Lubsza

1. Sklep i kamienica Heimanna (Lompy 72)
2. Spichlerz (Lompy 72)
3. Stodoła w zespole folwarcznym (Lompy)
4. Obora w zespole folwarcznym (Lompy)
5. Spichlerz w zespole folwarcznym (Lompy)
6. Szkoła (Szkolna 1)

8. Piasek

1. Kuźnia i dom (Wolności 2)
2. Obora (Wolności 28)

9. Polski Las

1. Leśniczówka

10. Psary

1. Dworzec kolejowy (Dworcowa 6)

11. Śliwa

1. Młyn (Śliwa 3b)

12. Woźniki

1. Cegielnia (Cegielniana)
2. Obora w zespole folwarcznym (Dworcowa)
3. Obora w zespole folwarcznym (Dworcowa)
4. Stodoła w zespole folwarcznym (Dworcowa)
5. Kuźnia w zespole folwarcznym (Dworcowa)
6. Chlew w zespole folwarcznym (Solarnia)
7. Dworzec kolejowy (Dworcowa 4)
8. Budynek celny (Ogrodowa 1)
9. Szkoła (Powstańców 7)
10. Dawna szkoła (Rynek 9)
11. Gospoda Kuschela (Rynek 14)

C. Domy mieszkalne

1. Babienica

1. Lubszecka 1B
2. Główna 40

2. Kamienica

1. Częstochowska 1

3. Lubsza

1. Lompy 35
2. Lompy 38
3. Lompy 40
4. Lompy 43
5. Lompy 45
6. Lompy 46
7. Lompy 52
8. Lompy 61
9. Lompy 62
10. Lompy 77
11. Zielona 9

4. Piasek

1. Wolności 28

5. Psary

1. Dworcowa 7

6. Woźniki

1. Chopina 1
2. Chopina 2
3. Chopina 15
4. Chopina 17
5. Dworcowa 13
6. Koziegłowska 8
7. Ogrodowa 9
8. Powstańców 2
9. Powstańców 3
10. Rynek 2
11. Rynek 3
12. Rynek 6
13. Rynek 8
14. Rynek 12
15. Solarnia 2
16. Tarnogórska 8
17. Tarnogórska 10
18. Tarnogórska 14

Przepisy polskiego prawa nie przewidują procedury uzgadniania z właścicielami faktu uznania pod względem prawym obiektu za zabytek, ani również nie przewidują możliwości odwołania się od takiego uznania. W naszym przypadku jednak obiekty, które nie pełnią funkcji sakralnych, ani nie są własnością gminy, będą wpisywane do Gminnej Ewidencji Zabytków wyłącznie na życzenie właścicieli. Do minusów otoczenia ochroną konserwatorską danego obiektu należy fakt konieczności uzgadniania wszelkich remontów (w tym przypadku chodzi o wygląd zewnętrzny obiektów) z Delegaturą Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Częstochowie. Plusem natomiast jest całkowite zwolnienie z podatku od nieruchomości dla danego obiektu, o ile jest on utrzymany w należytym stanie. Wpis obiektu do Gminnej Ewidencji Zabytków odbywa się poprzez wydanie w tej sprawie zarządzenia Burmistrza Woźnik, które jest równocześnie przesyłane do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Właścicieli powyżej wymienionych obiektów, którzy chcą swoją własność objąć ochroną konserwatorską, prosimy o wyrażenie na powyższe pisemnej zgody.

Sama Gminna Ewidencja Zabytków będzie dostępna do publicznego wglądu w postaci kart adresowych przechowywanych UM Woźniki (pok 6), za pośrednictwem Biuletynu Informacji Publicznej Gminy Woźniki oraz w postaci fotograficznej na stronie internetowej miasta.

inspektor ds ochrony zabytków UM Woźniki

Piotr Kalinowski